Het is alweer zo’n 12 jaar geleden dat ik bij Jeroen Dijsselbloem, toen nog kamerlid voor de PvdA, in Den Haag was om te pleiten voor het standaard toevoegen van een advocaat bij de uithuisplaatsing van kinderen. Hij had een paar jaar daarvoor onderzoek gedaan naar de jeugdzorg en vriendin Annemarie Gevaerts had me geïntroduceerd. Jeroen was heel aardig en geïnteresseerd en vroeg me een memo te schrijven waarom het nodig was en waar en hoe dit in de wet zou moeten worden vastgelegd. Ik schreef een uitgebreide memo en Jeroen werd minister van Financiën. Zo gaat het soms. De memo verdween in een la of in de prullenbak.

Op 1 oktober aanstaande is het dan toch zover. De gratis bijstand van een advocaat bij uithuisplaatsing en gezagsbeëindiging komt er. Rechters sorteren al voor op deze regeling wanneer ze vinden dat ouders onvoldoende zelf hun belangen kunnen behartigen door dan ambtshalve een advocaat toe te voegen. Het is een mooie ontwikkeling die zorgt dat kwetsbare ouders een betere rechtsbescherming krijgen. Eind goed, al goed.

Toch heb ik nog een wens.
Minstens zo belangrijk als juridische bijstand bij de uithuisplaatsing is het regelen van psychische hulp aan ouders als de uithuisplaatsing (onverhoopt) eenmaal een feit is. Hulp is hard nodig omdat ouders vaak het gevoel hebben helemaal alleen te staan. Ze schamen zich en kunnen vaak nergens terecht met hun onbeschrijfelijke pijn. De advocaat verdwijnt uit het zicht en de jeugdbeschermer houdt zich bezig met het kind.

Ouders blijven ouders van kinderen. Ze zijn weerloos en machteloos als hun kind niet meer bij hen is. Het verdriet is ongekend groot. Daarvoor is gedegen (rouw)hulp nodig. En die zou standaard moeten worden toegevoegd. Het is voor ouders vaak een te grote opgave om dit zelf te regelen. Zij zijn bezig met hun (rauwe) verdriet, de schaamte en het verwerken van wat er is gebeurd. We verwachten gek genoeg op zo’n moment dat ouders precies weten wat ze moeten doen en rekenen ze daarop moeiteloos af in onze evaluaties.

Het is afschuwelijk als niemand meer ziet dat je pijn lijdt. Het is ook echt afschuwelijk om je kind een paar uur per maand te zien en de opdracht te krijgen niets te zeggen dat er écht toe doet. Dat je ‘leuk’ moet zijn. En dat jarenlang. Het gevolg is dat de band tussen ouder en kind niet meer groeit. We zouden hier echt anders mee om moeten gaan.

Als ik iets geleerd heb de afgelopen 15 jaar dan is het dat als je kinderen wilt beschermen, je (ook) goed voor hun ouders moet zorgen.

Het was een heftige week. Een week waarin we te vaak te laat en te lang moesten werken. Een week waarin ik een bar slecht raadsonderzoek las en ook een heel erg goed. Een jeugdbeschermer heel knap zag ingrijpen en ook een ander helemaal niet. Kinderen trokken aan me voorbij. Pubers, kleine puppies. Allemaal even belangrijk.

Een week waarin een raadsmedewerker haar excuses aanbood voor het bar slechte onderzoek en erkende dat het vechtscheidingsframe daarin ongepast was. Wat was ik haar dankbaar voor haar eerlijkheid, kennis en kracht. Ik was trots op mijn collega die zich een weg baande door de afschuwelijke feiten in een nare huiselijk geweldzaak terwijl ze snel nog even een kortgedingdagvaarding schreef voor een moeder die het verdient dat haar dochter bij een mooie gelegenheid mag zijn. Dankbaar voor de rechtbank Rotterdam die er direct tijd voor maakt.

Ik trof een rechter die de ingewikkelde vragen stelde op een heel slimme manier en ik zag een oud-advocaat-rechter die de rechterstoga meer dan gegoten zit. Ze leidt zittingen alsof ze nooit anders gedaan heeft en begrijpt precies wie er naast ons advocaten zitten, omdat ze dezelfde cliënten jarenlang bijstond. Een mooie aanwinst voor de rechterlijke macht.

Het was ook een week waarin ik tijdens een zitting mijn tranen weg moest slikken omdat ik het even niet trok. Het was de week waarin ik de moeder van Famke mocht leren kennen en de week waarin mijn lieve collega Annerose van Duren straks beëdigd wordt en we een feestje gaan vieren op kantoor.

Sommige weken zitten veel te vol. Vol met zaken, mensen en emoties. Vreugde, verdriet, vechten en vrede, alles zat erin. Annerose heeft een ingewikkeld, maar ongekend mooi vak gekozen.

Op naar een nieuwe week.

-Save the date: 9 juni 2023-

Vorig jaar mocht ik een lezing houden op het SCEM congres over complexe omgangsrelaties na echtscheiding. De lezing had als titel ‘de complexiteit vereenvoudigd’. De reacties daarop waren zo enthousiast dat ik deze week ‘ja’ zei tegen een hele verdiepingsdag, die ik zelf in mag vullen, opnieuw georganiseerd door SCEM.

Een dag over het staande blijven als professional binnen die complexiteit, het bouwen aan vertrouwen en de kracht van kennis. De (interactieve) dag is bedoeld voor iedereen die in zijn werk te maken heeft met complexe omgangsrelaties, zoals advocaten, jeugdbeschermers, raadsmedewerkers, rechters, psychologen, (systeem)therapeuten en andere hulpverleners.

Ik vind het een grote eer dat ik die dag deels vergezeld ga worden door dr. Thom van den Heuvel, psycholoog en psychotherapeut bij het Radboudumc en expert op het gebied van persoonlijkheidsstoornissen. Anderhalf jaar geleden heb ik een workshop van hem op het vFAS congres mogen volgen die grote indruk op mij heeft gemaakt. Vanaf dat moment ben ik anders tegen persoonlijkheidsproblematiek aan gaan kijken én anders gaan werken.

Ik zal Thom interviewen en we zullen tevens samen een intervisiesessie geven, waarbij deelnemers hun eigen casussen en vragen in kunnen brengen. Het idee daarbij is dat we van elkaar, vanuit de diverse disciplines, kunnen leren.

Ik kijk er enorm naar uit.

Save the date dus. 9 juni 2023.